Menu Sluiten

Woorden doen er toe

Waarom is het zo moeilijk om chronische pijn in woorden te vatten? En kan betere communicatie tussen behandelaar en pijnpatiënt de pijnervaring veranderen?

In een speciale live-opname vanaf het Betweter Festival 2024 duikt NTR Podcast Focus op NPO Radio 1 in de complexe wereld van chronische pijn en de rol van communicatie daarin.

Wie hoor je in deze uitzending?

  • Communicatiewetenschapper Baukje Stinesen van de Hogeschool Utrecht is sinds 2012 onderzoeker bij het lectoraat Communicatie in Digitale Transitie. Op dit moment is ze vooral actief binnen de onderzoekslijn Gesprek. Voor haar promotieonderzoek “Naar een gedeeld begrip van de pijn” bestudeert ze gesprekken tussen patiënten met chronische pijn en hun behandelaars. In de podcast deelt ze haar inzichten over hoe patiënten, behandelaars en omstanders praten over pijn.
  • Naast Baukje hoor je ook de ervaringen van ervaringsdeskundige en LPO’er Koert Hommel.
  • De podcast wordt gepresenteerd door Lara Billie Rense; Stijn Goossens zorgde voor redactie en montage.

Wat valt op in de podcast?

  • Praten over pijn die blijft is best moeilijk. Sowieso is het geen onderwerp waar je makkelijk over begint bij vrienden, collega’s of anderen. Maar helemaal als de (lichamelijke) oorzaak van die pijn niet (meer) zo duidelijk is, is er best veel schaamte of angst als ‘aansteller’ te worden gezien.
  • Pijn is en voelt voor iedereen anders. Om pijn te beschrijven gebruiken we vaak veel, en allerlei, woorden. Je wilt zo goed mogelijk overbrengen wat je voelt, maar tegelijk is dat dus tussen mensen met pijn niet altijd vergelijkbaar.
  • Het is voor behandelaars heel belangrijk om de aanhoudende pijn nooit te ontkennen: pijn is altijd écht. Het zit dus niet ‘tussen je oren’. Maar: je brein speelt, naast je lichaam, wel degelijk mee bij het in stand houden, of zelfs versterken, van de pijn die je voelt.
  • Woorden doen er toe. Hoe een behandelaar over pijn praat, heeft invloed op hoe de patiënt de pijn ziet, beleeft én uiteindelijk ook voelt. Een voorbeeld: “Je knieën zijn echt kapot zeg, daar kun je weinig meer mee”. Dat heeft gevolgen voor je gedrag (oppassen!) én je brein (meer gevaarsignalen -> meer pijn).
  • Zowel patiënten als behandelaren vinden het gesprek over pijn die blijft lastig. Hoe word je het, bij het begin van een behandeling, samen eens over het feit dat niet alleen (eventuele schade in) het lijf, maar inmiddels ook andere factoren een rol spelen rondom jouw pijn?

Luister de podcast

Meer lezen

Korte samenvatting van het onderzoek in het Nederlands, in begrijpelijke taal

Dit onderzoek gaat over gesprekken tussen patiënten en zorgverleners, vóórdat de behandeling voor chronische pijn begint. Het doel is dat ze samen een goed beeld krijgen van wat de pijn veroorzaakt en in stand houdt.

Vaak zijn patiënten gewend om met zorgverleners vooral over de lichamelijke oorzaken van pijn te praten. Bij de behandeling van chronische pijn kijken de zorgverleners breder. Ze hebben ook aandacht voor sociale en psychologische factoren, zoals stress of ondersteuning van anderen.

Goede communicatie hierover is heel belangrijk. Zorgverleners proberen vaak een overeenstemming te bereiken over wat de oorzaak van de pijn is, maar soms praten ze daardoor niet genoeg over de verschillende meningen. Patiënten durven soms hun eigen zorgen of gedachten niet goed te uiten.

Het onderzoek laat zien dat het belangrijk is dat zorgverleners de patiënt uitnodigen om open te praten over wat zij denken en voelen. Dit kan ervoor zorgen dat de behandeling beter werkt en dat de patiënt zich meer betrokken voelt bij zijn of haar eigen herstel.

Getagd , , , , , , , , ,
Pijnstad