Waarom is het zo moeilijk om chronische pijn in woorden te vatten? En kan betere communicatie tussen behandelaar en pijnpatiënt de pijnervaring veranderen?
In een speciale live-opname vanaf het Betweter Festival 2024 duikt NTR Podcast Focus op NPO Radio 1 in de complexe wereld van chronische pijn en de rol van communicatie daarin.
Wie hoor je in deze uitzending?
- Communicatiewetenschapper Baukje Stinesen van de Hogeschool Utrecht is sinds 2012 onderzoeker bij het lectoraat Communicatie in Digitale Transitie. Op dit moment is ze vooral actief binnen de onderzoekslijn Gesprek. Voor haar promotieonderzoek “Naar een gedeeld begrip van de pijn” bestudeert ze gesprekken tussen patiënten met chronische pijn en hun behandelaars. In de podcast deelt ze haar inzichten over hoe patiënten, behandelaars en omstanders praten over pijn.
- Naast Baukje hoor je ook de ervaringen van ervaringsdeskundige en LPO’er Koert Hommel.
- De podcast wordt gepresenteerd door Lara Billie Rense; Stijn Goossens zorgde voor redactie en montage.
Wat valt op in de podcast?
- Praten over pijn die blijft is best moeilijk. Sowieso is het geen onderwerp waar je makkelijk over begint bij vrienden, collega’s of anderen. Maar helemaal als de (lichamelijke) oorzaak van die pijn niet (meer) zo duidelijk is, is er best veel schaamte of angst als ‘aansteller’ te worden gezien.
- Pijn is en voelt voor iedereen anders. Om pijn te beschrijven gebruiken we vaak veel, en allerlei, woorden. Je wilt zo goed mogelijk overbrengen wat je voelt, maar tegelijk is dat dus tussen mensen met pijn niet altijd vergelijkbaar.
- Het is voor behandelaars heel belangrijk om de aanhoudende pijn nooit te ontkennen: pijn is altijd écht. Het zit dus niet ‘tussen je oren’. Maar: je brein speelt, naast je lichaam, wel degelijk mee bij het in stand houden, of zelfs versterken, van de pijn die je voelt.
- Woorden doen er toe. Hoe een behandelaar over pijn praat, heeft invloed op hoe de patiënt de pijn ziet, beleeft én uiteindelijk ook voelt. Een voorbeeld: “Je knieën zijn echt kapot zeg, daar kun je weinig meer mee”. Dat heeft gevolgen voor je gedrag (oppassen!) én je brein (meer gevaarsignalen -> meer pijn).
- Zowel patiënten als behandelaren vinden het gesprek over pijn die blijft lastig. Hoe word je het, bij het begin van een behandeling, samen eens over het feit dat niet alleen (eventuele schade in) het lijf, maar inmiddels ook andere factoren een rol spelen rondom jouw pijn?
Luister de podcast
- Via de website van NPO Radio 1 kun je de podcast terugluisteren.
Meer lezen
- Baukje Stinesen publiceerde samen met anderen een artikel over haar onderzoek in het European Journal of Health Communication.
- Lees meer over Hoe ga je met je arts in gesprek over aanhoudende pijn?
- Lees meer over De gevolgen van placebo/nocebo: positieve en negatieve woorden in een (behandel)gesprek doen er toe!
- Lees meer over Multidisciplinaire (‘samenwerkende’) pijnbehandeling
- Lees meer over De wensen van patiënten in hun pijnbehandeling (naar LPO website)