Relatie met kinderen

Wat betekent jouw chronische pijn voor je opgroeiende kinderen?
(en hoe ga je daar het beste mee om)

Als je ervaart dat je pijn langdurig is, verandert er veel in je leven. Dit heeft niet alleen gevolgen voor jou, maar ook voor je kinderen. Hoe leg je uit wat er aan de hand is? Hoe zorg je ervoor dat ze er zo goed mogelijk mee om kunnen gaan? Dit artikel biedt praktische tips en adviezen, speciaal voor ouders die net met deze situatie te maken hebben gekregen. We hebben adviezen voor verschillende leeftijdscategorieën van kinderen en algemene tips die nuttig zijn voor het omgaan met kinderen van elke leeftijd. Het is een zware tijd, maar met de juiste aanpak kunnen jullie samen sterk staan. 

Jonge kinderen (tot 6 jaar) 

Wat kun je doen?

• Kies een rustig moment uit om te praten, zonder afleiding van televisie of speelgoed. 
• Gebruik eenvoudige woorden en zinnen. Bijvoorbeeld: “Mama heeft een owie die niet weggaat, net zoals de pijn toen jij je teen stootte.” 
• Maak gebruik van een pop of knuffel om uit te leggen waar je pijn hebt, zodat je kind begrijpt waarom je soms voorzichtig moet zijn. 

Wat moet je vertellen? 

• Vertel duidelijk: “Mamma heeft pijn en dat gaat niet snel over, maar het is niet jouw schuld.” 
• Leg uit dat de pijn niet besmettelijk is en dat ze niet bang hoeven te zijn dat ze het ook krijgen. 
• Vertel dat je ondanks de pijn nog steeds veel van hen houdt en dat dit nooit zal veranderen. 

Basisschoolleerlingen (6-13 jaar)

Het zelfde als voor de kleintjes, maar wat kun je nog meer doen? 

• Zorg ervoor dat je kind zoveel mogelijk een normaal leven kan leiden. Zorg dat ze vriendjes kunnen uitnodigen en naar clubjes kunnen blijven gaan. 
• Handhaaf een normale dagelijkse routine met vaste bedtijden en maaltijden, wat zorgt voor structuur en veiligheid. 

Het zelfde als voor de kleintjes, maar wat moet je nog meer vertellen? 

• Wees eerlijk over de beperkingen die je pijn met zich meebrengt, bijvoorbeeld wie hen voortaan naar school brengt of meeneemt naar activiteiten. 
• Leg uit wat chronische pijn inhoudt en dat het misschien niet overgaat, maar dat jullie er samen mee leren omgaan en dat je altijd zoekt naar oplossingen. 

Pubers en oudere kinderen (vanaf 14 jaar) 

Hetzelfde als hierboven, maar wat kun je nog meer doen? 

• Betrek je tieners bij gesprekken over jouw gezondheidstoestand. Pubers willen vaak onafhankelijk zijn, maar hebben ook begrip en informatie nodig over wat er thuis speelt. 
• Bied ruimte voor hun gevoelens. Ze kunnen zich soms terugtrekken of juist boos worden. Toon begrip voor deze emoties en geef ze de ruimte om te praten. 

Hetzelfde als hierboven, maar wat moet je nog meer vertellen? 

• Geef uitgebreide antwoorden op hun vragen. Wees transparant over je pijn en de impact die dit heeft op het gezinsleven. 
• Vertel duidelijk wat je van hen verwacht en wat ze kunnen doen om te helpen, zonder dat ze zware zorgtaken op zich nemen. 

Algemene tips voor ouders van kinderen van alle leeftijden 

Wat kun je doen? 

• Zoek een balans tussen te veel verbergen en te veel delen. Vertel op een eenvoudige manier dat je pijn hebt en wat dit voor jou betekent. 
• Plan leuke activiteiten die jullie samen kunnen doen binnen jouw mogelijkheden. Dit kan gaan om spelletjes spelen, samen een film kijken, of kleine uitstapjes maken. 

Wat moet je vertellen? 

• Wees consequent open over je gezondheidstoestand. Pas de informatie die je deelt aan als je kind ouder wordt, en zorg dat je altijd eerlijk blijft. 
• Leg uit dat de pijn soms invloed heeft op je humeur en dat je soms rust nodig hebt, maar dat dit niets verandert aan hoeveel je van hen houdt. 

Waar moet je op letten? 

• Let op veranderingen in het gedrag van je kinderen, zoals terugtrekken, minder presteren op school, of slaapproblemen. 
• Zoek professionele hulp als je merkt dat je kind moeite heeft met de situatie. Een vertrouwenspersoon of een therapeut kan belangrijk zijn voor extra ondersteuning. 

Samenvatting: Do’s en Don’ts 

• Do’s: Wees open en eerlijk, houd een normale routine aan, betrek je kinderen actief bij het gezinsleven, en zoek ondersteuning waar nodig. 
• Don’ts: Verberg niet je gevoelens, overlaad je kinderen niet met zorgtaken, en negeer geen signalen van emotionele problemen bij je kinderen. 

Het belang van gezinsbijeenkomsten 

Organiseer regelmatig een gezinsvergadering om samen te komen en alles te bespreken. Kies een vast moment, zoals elke eerste zondag van de maand, of wanneer het nodig voelt. Zorg voor een prettige sfeer met wat lekkers en kaarsjes, en zet de tv en luide muziek uit. Laat iedereen vertellen hoe het gaat en wat er speelt. Dit is ook het moment om taken te verdelen en plannen te bespreken, zoals vakanties of verhuisplannen. Betrek de kinderen hier actief bij, vooral als ze ouder zijn. Door samen te praten en plannen te maken, versterken jullie de band en helpen jullie elkaar om te gaan met de uitdagingen die chronische pijn met zich meebrengt. 

Door deze richtlijnen te volgen, help je je kinderen om beter om te gaan met de situatie en versterk je jullie band als gezin, ondanks de uitdagingen die chronische pijn met zich meebrengt.

Meer lezen?

• RUG01-002351958_2017_0001_AC.pdf (ugent.be) 
• Impact van langdurige ziekte op ouderschap is onderbelicht – Sociale Vraagstukken
• Kinderen opvoeden als je altijd pijn hebt – Anna Raymann 
•  Chronisch ziek en opvoeden | Welk voorbeeld geef jij? (yvonnelankhaar.nl)