Voor de partner

Hoe je je partner met chronische pijn kunt ondersteunen, zonder er zelf aan onderdoor te gaan

Chronische pijn is niet alleen een uitdaging voor degene die de pijn ervaart, maar ook voor hun partners. Als je partner chronische pijn heeft, verandert dat je leven en relatie. Dit artikel biedt praktische tips om je partner te ondersteunen terwijl je ook goed voor jezelf blijft zorgen. Het is belangrijk om te beseffen dat jouw welzijn cruciaal is voor de gezondheid van jullie relatie.

Zorg goed voor jezelf

Het is begrijpelijk dat je veel tijd en energie besteedt aan de zorg voor je partner. Maar het is essentieel dat je ook goed voor jezelf zorgt. Dit is niet egoïstisch, maar noodzakelijk. Als jij uitgeput of ziek wordt, kun je je partner niet meer goed ondersteunen. Hier zijn enkele manieren waarop je goed voor jezelf kunt zorgen:

• Zorg voor voldoende rust en slaap: Probeer elke nacht goed te slapen. Als je moe bent, wordt alles moeilijker.
• Eet gezond en blijf bewegen: Een gebalanceerd dieet en regelmatige lichaamsbeweging helpen je fit en energiek te blijven.
• Blijf je hobby’s uitoefenen: Of het nu gaat om sport, lezen, muziek of een andere hobby, zorg dat je tijd voor jezelf hebt.
• Zie je vrienden regelmatig: Sociale contacten zijn belangrijk om stress te verminderen en emotionele steun te krijgen.

Communicatie is cruciaal

Goede communicatie helpt om misverstanden en frustraties te voorkomen. Hier zijn enkele tips om de communicatie met je partner te verbeteren:

• Praat regelmatig over gevoelens: Vraag je partner hoe hij of zij zich voelt en wees open over jouw eigen gevoelens.
  Tip: Wees een OEN = ‘Open Eerlijk & Nieuwsgierig’
• Praat minimaal over de pijn: Het is belangrijk om niet constant over de pijn te praten. Beperk gesprekken over pijn tot praktische zaken zoals wat er die dag wel of niet kan.
• Vermijd dat pijn een te groot onderwerp wordt: Als pijn te veel aandacht krijgt, kan het een te groot deel van jullie leven en identiteit gaan innemen, wat de pijn alleen maar erger kan maken.

Verdeel de taken en vraag om hulp

De dagelijkse taken kunnen zwaar zijn als je partner pijn heeft. Bespreek samen hoe jullie het beste de taken kunnen verdelen en wees niet bang om hulp te vragen:

• Vraag hulp van familie, vrienden of buren: Soms kunnen kleine dingen, zoals hulp bij boodschappen of het ophalen van kinderen, al veel verschil maken.
• Gebruik platforms zoals wehelpen.nl: Dit soort platforms kan je helpen bij het vinden van extra ondersteuning.

Blijf samen leuke dingen doen

Het is belangrijk om samen te blijven genieten van het leven, ondanks de pijn. Hier zijn enkele ideeën:

• Maak nieuwe toekomstplannen: Het helpt om samen te dromen en plannen te maken, hoe klein ze ook zijn.
• Ga samen op pad: Ook al zijn lange uitstapjes misschien niet meer mogelijk, korte uitjes of activiteiten kunnen jullie relatie versterken.
• Praat met de kinderen: Zorg dat de kinderen begrijpen wat er aan de hand is en probeer samen leuke dingen te doen.

Begrijp de signalen van pijn

Chronische pijn kan op verschillende momenten van de dag in intensiteit variëren. Leer de signalen van je partner te herkennen en reageer hierop:

• Let op non-verbale aanwijzingen: Stilte, stijver bewegen, of veranderingen in ademhaling kunnen tekenen zijn dat de pijn erger wordt.
• Vraag je partner om de pijn een cijfer te geven (en zorg dat je op de hoogte bent van wat dit betekent)
  Tip: gebruik hiervoor eventueel de PIJNMETER.
• Moedig gebalanceerde activiteit aan: Probeer je partner te helpen een balans te vinden tussen rust en activiteit. Op goede dagen is het belangrijk om niet te veel te doen, en op slechte dagen is het beter om niet de hele dag te blijven liggen. Stimuleer korte periodes van activiteit, afgewisseld met langere rustpauzes, om de energieniveaus en de pijn beter te beheersen.

Moedig leuke activiteiten aan

Zorg dat je partner niet alleen bezig is met verplichtingen, maar ook met dingen die plezier geven:

• Doe leuke dingen eerst: Als de pijn draaglijk is, moedig je partner dan aan om eerst iets leuks te doen, zoals een wandeling of een hobby, in plaats van verplichtingen.
• Veroordeel niet: Help je partner om zich niet schuldig te voelen over de dingen die ze niet kunnen doen en focus op wat wel mogelijk is.

Omgaan met emotionele uitbarstingen

Chronische pijn kan leiden tot emotionele uitbarstingen zoals directe uitingen van frustratie en boosheid. Wees hierop voorbereid en probeer deze zo goed mogelijk op te vangen:

• Erken de pijn: Begrijp dat uitbarstingen vaak het gevolg zijn van aanhoudende of langdurige opgehoopte pijn mat als uiting boosheid en frustratie.
• Praat erover: Probeer na een uitbarsting rustig te praten over wat er gebeurde en hoe jullie dit in de toekomst kunnen voorkomen.

Conclusie

Het ondersteunen van een partner met chronische pijn is een uitdaging, maar met de juiste aanpak kun je een evenwicht vinden tussen zorg voor je partner en zorg voor jezelf. Blijf communiceren, vraag om hulp wanneer nodig en zorg dat je tijd neemt voor jezelf. Alleen zo kunnen jullie samen een manier vinden om met de pijn om te gaan en toch van het leven te genieten.

---

Meer lezen:

• Informatie voor naasten – WijDoen (wij-doen.com)
• Microsoft Word – Sofia Daghmoumi-Masterproef 2017-2018.docx (ugent.be)
• PPEP4ALL | Patiënt en Partner Educatie Programma voor Alle chronische ziekten
• Chronische pijn en partner (annaraymann.nl)