Omgaan met verandering en verlies

Hoe leer of accepteer je dat je bij chronische pijn een rouwproces door moet?

Leven met chronische pijn is een uitdaging die veel aspecten van het dagelijks leven beïnvloedt. Het is niet alleen de fysieke pijn die moeilijk is, maar ook de emotionele en psychologische strijd die ermee gepaard gaat. Wanneer mensen geconfronteerd worden met chronische pijn, kunnen ze ook te maken krijgen met een rouwproces. Dit artikel gaat over dat rouwproces, en hoe je langzaam kunt leren om dit te accepteren en ermee om te gaan. 

Chronische pijn en verlies 

Chronische pijn is pijn die blijft bestaan, zelfs na weken, maanden of zelfs jaren. Het kan komen door een ziekte, een verwonding of soms is er geen duidelijke oorzaak. Mensen met chronische pijn kunnen zich vaak niet meer zo vrij bewegen als vroeger. Ze kunnen niet meer alles doen wat ze gewend waren te doen. Dit kan heel moeilijk zijn om te accepteren. 

Chronische pijn en het rouwproces 

Het rouwproces dat komt kijken bij chronische pijn is vergelijkbaar met het rouwproces na het verlies van een dierbare. Het is een proces van verdriet en verlies. Je rouwt om het verlies van je gezondheid, je vrijheid om te bewegen, en soms ook het verlies van je zelfbeeld of de manier waarop je je leven had voorgesteld. Dit proces bestaat uit verschillende stappen, waaronder ontkenning, boosheid, onderhandelen, depressie en uiteindelijk acceptatie. 

• Ontkenning is vaak de eerste reactie. Je kunt het gevoel hebben dat dit niet waar kan zijn, dat de pijn wel over zal gaan. Dit is een natuurlijke manier om met de schok om te gaan. 

• Boosheid kan volgen. Je kunt boos worden op jezelf, op artsen, of op het lot. Waarom ik? Het is belangrijk om te weten dat dit een normaal onderdeel is van het proces. 

• Onderhandelen kan een fase zijn waarin je probeert te ‘onderhandelen’ met jezelf of een hogere macht. Misschien denk je dat als je bepaalde dingen anders doet, de pijn zal verminderen of verdwijnen. 

• Depressie is een diep gevoel van verdriet of hopeloosheid. Het kan voelen alsof het nooit beter zal worden. Dit is vaak het moeilijkste deel van het rouwproces. 

• Ten slotte is er acceptatie. Acceptatie betekent niet dat je blij bent met de situatie, maar wel dat je begint te erkennen dat de pijn deel uitmaakt van je leven. Je leert manieren te vinden om ermee om te gaan en ondanks de pijn een vervullend leven te leiden. 

Rouwen gaat meestal niet in een rechte lijn 

Het is belangrijk om te beseffen dat deze stappen niet altijd in deze volgorde gebeuren. Mensen kunnen tussen de verschillende stappen heen en weer bewegen, en sommige stappen overslaan of terugkeren naar eerdere stappen. Het rouwproces is persoonlijk en uniek voor iedereen. 

Tips, op weg naar berusting/acceptatie 

Om te leren accepteren en omgaan met chronische pijn, zijn er verschillende strategieën die kunnen helpen. We geven je per fase eerste tips. 

Ontkenning 

• Schrijf op hoe je je voelt: Dit kan helpen om te erkennen dat de pijn er echt is en dat je gevoelens geldig zijn. 

• Deel je gevoelens met iemand die je vertrouwt: Praten kan helpen om te accepteren dat je situatie veranderd is. 

• Doe kleine onderzoekjes over je pijn: Lees informatie of kijk video’s om te begrijpen wat chronische pijn inhoudt. 

Boosheid 

• Uit je boosheid op een gezonde manier: Dit kan door te sporten, te schrijven of te schilderen. 

• Praat met een professional: Een psycholoog of therapeut kan je helpen om je boosheid te begrijpen en ermee om te gaan. 

• Zoek een steungroep: Het delen van ervaringen met anderen die hetzelfde doormaken kan helpen om je minder alleen te voelen. 

Onderhandelen 

• Stel kleine, haalbare doelen voor jezelf: Dit helpt je om vooruitgang te zien en geeft je een gevoel van controle. 

• Wees lief voor jezelf: Accepteer dat het oké is om goede en slechte dagen te hebben. 

• Vraag om hulp bij dagelijkse taken: Dit kan de druk verminderen en je meer ruimte geven om te focussen op herstel. 

Depressie 

• Blijf in contact met vrienden en familie: Zelfs als je je teruggetrokken voelt, is het belangrijk om niet geïsoleerd te raken. 

• Vind activiteiten die je blij maken: Focus op hobby’s of interesses die je een positief gevoel geven. 

• Overweeg professionele hulp: Een therapeut kan strategieën bieden om met depressieve gevoelens om te gaan. 

Acceptatie 

• Maak een lijst van dingen die je nog wel kunt en geniet ervan: Focus op je mogelijkheden in plaats van je beperkingen. 

• Pas je levensstijl aan: Zoek naar manieren om je dagelijkse leven comfortabeler te maken, zoals aanpassingen in huis of werk. 

• Blijf openstaan voor nieuwe behandelingen of therapieën: Houd hoop en blijf zoeken naar manieren om je pijn te beheersen. 

Conclusie 

Het accepteren van chronische pijn als onderdeel van je leven is geen gemakkelijk proces, en het is normaal om goede dagen en slechte dagen te hebben. Het is belangrijk om geduld te hebben met jezelf en te erkennen dat het rouwproces tijd kost. Door steun te zoeken, jezelf te informeren en te focussen op wat je wel kunt, kun je leren omgaan met de uitdagingen die chronische pijn met zich meebrengt en een zinvol leven leiden, ondanks de pijn.

---

Waar kun je meer lezen over chronische pijn en rouwen? 

• Het boek en de website rondom ‘Levend verlies’ van Tine van Ingelgem is een goede bron voor rouwen bij o.a. chronische vermoeidheid, ziekte en pijn 
• Wil je meer weten over rouw bij verlies, kijk dan eens bij Bright Elephant. Je vindt er allerlei behulpzame artikelen en boeken over rouw. En zelfs een online programma dat je desgewenst begeleidt bij het schrijven over verlies.