Waar zit de pijn

Waar zit de pijn en wat is daarbij belangrijk om te weten

Pijn is een veelvoorkomend probleem dat iedereen wel eens ervaart. Soms is het tijdelijk en gaat het snel weer weg, maar bij anderen blijft de pijn langer aanhouden. Dit artikel bespreekt de verschillende plekken in je lichaam waar aanhoudende pijn kan optreden en hoe deze pijn zich kan ontwikkelen. We kijken o.a. naar specifieke pijn, wijdverspreide pijn, pijn die zich uitbreidt en geven een introductie op de verschillende soorten pijnlocaties zoals rugpijn, nekpijn en hoofdpijn. 

Eerst even dit

Chronische pijn is ingewikkeld. Pijn, en ook waar de pijn zit, kan in de loop van de tijd veranderen of uitbreiden naar andere plekken in het lichaam. Hoewel je pijn misschien op één specifieke plek voelt, zegt dit niet altijd iets over de oorzaak. Daarbij: chronische pijn wordt verwerkt in het brein, wat betekent dat je hersenen een grote rol spelen in hoe je pijn ervaart. Je hersenen en pijnsysteem kunnen in de loop der tijd ook steeds gevoeliger worden voor pijn (‘sensitisatie’). Dit kan ervoor zorgen dat je pijn heviger voelt, zelfs als er geen duidelijke lichamelijke oorzaak of specifieke plek waarop je de pijn voelt (meer) is. 

Pijn kan worden beïnvloed door lichamelijke, mentale en sociale factoren. Het is, als de pijn lang(er) aanhoudt, belangrijk om naar het hele plaatje te kijken en niet alleen naar de pijnplek zelf. 

Specifieke pijn, op een plek 

Specifieke pijn betekent dat de pijn zich op één bepaalde plek in je lichaam bevindt. Dit kan bijvoorbeeld een knie, schouder of enkel zijn. Een veelvoorkomende oorzaak van specifieke pijn is een blessure, zoals een verstuikte enkel of een gescheurde spier. Ook aandoeningen zoals artritis kunnen specifieke pijn veroorzaken. Deze pijn is vaak scherp en voel je op een duidelijke, specifieke, plek.  

Wijdverspreide pijn 

Wijdverspreide pijn is pijn die je op meerdere plekken in je lichaam voelt. Een bekend voorbeeld hiervan is fibromyalgie. Mensen met fibromyalgie ervaren vaak pijn in hun spieren en gewrichten door het hele lichaam. Deze pijn kan constant aanwezig zijn en varieert in heftigheid. Het kan lastig zijn om precies aan te wijzen waar de pijn het hevigst is, omdat het overal lijkt te zitten. 

Pijn die zich uitbreidt 

Soms begint de pijn op één plek en breidt zich langzaam uit naar andere delen van het lichaam. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij chronische aandoeningen zoals reumatoïde artritis of bij zenuwpijn. In eerste instantie voelt de pijn zich misschien alleen in je handen, maar na verloop van tijd kun je ook pijn in je armen, schouders en zelfs je nek voelen. 

‘Waar zit de pijn, precies?’ 

Het is voor artsen en behandelaren belangrijk om te begrijpen waar de pijn zich precies bevindt, omdat dit kan helpen bij het vaststellen van de mogelijke oorzaak. Maar lang niet altijd is die ‘oorzaak’ zo helder, zeker niet bij pijnklachten die lang aanhouden. En lang niet altijd zit de pijn op één specifieke plek. 

Wat voor mogelijke antwoorden kun je geven, als een behandelaar je deze vraag stelt? 

Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende locaties van aanhoudende pijn: 

• Lokaal: dit betekent dat de pijn zich op één specifieke plek bevindt, zoals bij een tenniselleboog. 

• Regionaal: regionale pijn bevindt zich in een groter gebied, bijvoorbeeld pijn in je onderrug. 

• Over je hele lijf: bij aandoeningen zoals fibromyalgie kan de pijn door het hele lichaam verspreid zijn. 

• Uitstralende pijn: dit is pijn die begint op één plek, maar uitstraalt naar een ander gebied, zoals pijn in je onderrug die uitstraalt naar je benen (bijvoorbeeld ischias). 

Specifieke soorten & vormen van pijn 

En dan zijn er natuurlijk nog specifieke soorten en vormen van pijn, zoals: 

• Rugpijn: rugpijn komt veel voor en kan variëren van lage rugpijn tot pijn die zich uitstrekt naar de bovenrug en nek. 

• Nekpijn: nekpijn kan het gevolg zijn van een slechte houding, stress of een blessure. Soms kan deze pijn ook uitstralen naar je schouders en armen. 

• Hoofdpijn: hoofdpijn kan vele oorzaken hebben, zoals stress, vermoeidheid, of medische aandoeningen zoals migraine. 

Lees in het Informatiecentrum meer over soorten en vormen van pijn. 

Heeft het zin om te blijven nadenken over ‘Waar zit de pijn’? 

Wanneer de pijn langere tijd aanhoudt, kan het voortdurend nadenken over “waar zit mijn pijn” soms meer kwaad dan goed doen. In het begin is het natuurlijk belangrijk om te bepalen waar de pijn vandaan komt, wat een mogelijke oorzaak zou kunnen zijn; zeker om de juiste diagnose en behandeling te krijgen…of om bepaalde diagnoses uit te sluiten.  

Maar als de pijn chronisch wordt, kan het langdurig bezig zijn met de pijnlocatie ook tegen je gaan werken.  

De rol van de hersenen bij chronische pijn 

Je hersenen spelen een grote rol bij hoe pijn wordt verwerkt en hoe je pijn ervaart. Wanneer pijn lang aanhoudt, kan het zenuwstelsel gevoeliger worden, waardoor je pijn feller of sterker voelt. Dit staat bekend als centrale sensitisatie. Dit betekent dat het zenuwstelsel als het ware over-reageert op pijnprikkels, zelfs als er geen duidelijke oorzaak voor de (meer) pijn is. Het blijven focussen op de pijn kan deze gevoeligheid verergeren. 

Houdt de pijn aan? Stap over op een bredere blik op je pijnklachten. 

De afweging of je overstapt van het zoeken naar dé oorzaak van je chronische pijn naar het kijken met een bredere (‘bio-psycho-sociale‘) blik, is belangrijk. Dit betekent dat je niet alleen naar lichamelijke oorzaken kijkt, maar ook mentale (je geest) en sociale (je leefomstandigheden, relaties met anderen) factoren meeneemt.  

Het helpt om een brede (‘holistische’) aanpak te volgen, waarbij je verschillende onderdelen onderzoekt en uiteindelijk je lichaam, geest en omgeving weer in balans brengt. Zo kun je beter omgaan met pijn en je kwaliteit van leven verbeteren. 

Conclusie 

Pijn kan op verschillende plekken in je lichaam voorkomen en zich op verschillende manieren uiten. Het is belangrijk om aanvankelijk aandacht te besteden aan waar de pijn zit om de juiste diagnose en behandeling te krijgen. Alleen, bij chronische pijn is het heel belangrijk om niet ten koste van alles te blijven focussen op de pijnlocatie. Gezonde manieren van leren omgaan met je pijn en professionele hulp van behandelaren met verstand van aanhoudende pijnklachten kunnen je helpen om beter met aanhoudende pijn om te gaan en je kwaliteit van leven te verbeteren.

---

Waar kun je meer lezen over soorten, vormen en oorzaken van pijn? 

• Wat zijn vormen van pijn
• Hoe ontstaat pijn
• Chronische pijn: mogelijke oorzaken en factoren die meespelen
• Waarom is de zoektocht naar één oorzaak voor je chronische pijnklachten niet altijd helpend?
• Wat is sensitisatie?

Ook de artikelen over Theorieën en visies op pijn bieden je meer houvast in hoe pijn ontstaat in lijf en brein en hoe je (anders) naar pijn kunt kijken.