Oorzaken en factoren

Chronische pijn: oorzaken en factoren

Chronische pijn is een probleem waar veel mensen elke dag mee te maken hebben. Het kan moeilijk zijn om precies te weten waarom iemand chronische pijn ontwikkelt, omdat er veel verschillende oorzaken en factoren kunnen zijn. In dit artikel bespreken we een aantal mogelijke redenen waarom iemand met chronische pijn te maken kan krijgen.

Altijd een complex geheel  

Chronische pijn is altijd complex, vooral omdat het lang aanhoudt en verschillende in elkaar overlopende oorzaken kan hebben. Het gaat niet alleen om het fysieke (lichamelijke) gevoel van pijn, maar het beïnvloedt ook hoe je je mentaal en emotioneel voelt. Mensen met chronische pijn kunnen hierdoor soms minder goed slapen, werken of genieten van het leven. Omdat iedereen anders is, verschilt de ervaring van pijn ook per persoon. Daarom is het belangrijk om goed naar elk individu te kijken om de beste hulp te bieden.   

Het BPSS-model (bio-, psycho-, sociale, spirituele model) helpt ons chronische pijn te begrijpen door te kijken naar vier belangrijke gebieden: het lichaam, het gevoel, de relaties met anderen en persoonlijke overtuigingen. Dit model laat zien dat pijn niet alleen iets lichamelijks is, maar ook te maken heeft met hoe we denken en leven. Zo krijgen mensen met chronische pijn beter inzicht en kunnen artsen en behandelaren beter helpen.

Veelvoud aan mogelijke factoren die meespelen bij oorzaken chronische pijn

1. Langdurige Ziektes  
Sommige langdurige ziektes, zoals reuma of fibromyalgie, kunnen chronische pijn veroorzaken. Deze ziektes maken dat het lichaam op verschillende manieren pijn voelt, soms zonder duidelijke reden.

2. Blessures of ongevallen  
Een ongeluk of blessure kan soms leiden tot langdurige pijn. Zelfs nadat een wond genezen is, kan er nog steeds pijn zijn. Dit komt omdat het lichaam op een andere manier is gaan reageren op pijn.

3. Operaties  
Na een operatie kan er soms chronische pijn ontstaan. Dit kan komen door schade aan de zenuwen of door de manier waarop het lichaam geneest.

4. Stress en emotionele factoren  
Stress, angst, en depressie kunnen ook chronische pijn beïnvloeden. Deze emotionele factoren kunnen het lichaam gevoeliger maken voor pijn.

5. Levensstijl  
Een levensstijl met weinig beweging of met werk dat veel van het lichaam vraagt, kan bijdragen aan de ontwikkeling van chronische pijn. Ook slecht slapen kan een rol spelen bij het veroorzaken van chronische pijn. Lees hier meer over in de artikelen over beweging (interne link naar 03.C.4)  en slapen (interne link naar 03.C.2).

6. Erfelijkheid  
Soms speelt erfelijkheid een rol. Als chronische pijn in de familie voorkomt, kan het zijn dat je er zelf ook gevoeliger voor bent. Zeker op het gebied van erfelijkheid is nog lang niet alles duidelijk rondom chronische pijn: er valt nog veel te onderzoeken en leren.

7. Leeftijd  
Naarmate mensen ouder worden, kan het risico op chronische pijn toenemen. Dit komt doordat het lichaam verandert en soms minder goed kan herstellen.

8. Voeding  
Wat we eten kan ook invloed hebben op chronische pijn. Een ongezond dieet met teveel calorieën en te weinig goede voedingsstoffen, kan het lichaam zwakker maken en meer vatbaar voor pijn. Door sommige ‘slechte’ voeding kunnen ontstekingen ontstaan, die weer de oorzaak van chronische pijn kunnen worden.

9. Ziektes en infecties  
Bepaalde ziektes en infecties kunnen chronische pijn veroorzaken of verergeren. Lyme ziekte is hier een voorbeeld van.

10. Klimaat/het weer  
Het weer of klimaat is uiteraard geen ‘oorzaak’, maar voor sommige mensen kan het weer wel degelijk invloed hebben op hun pijn. Bijvoorbeeld, kou of vochtigheid kan de pijn erger maken voor mensen met bepaalde aandoeningen.

Je ziet dat er verschillende oorzaken voor aanhoudende pijnklachten kunnen zijn, maar dat daarnaast ook allerlei factoren meespelen waarom de pijn niet weggaat.

Extra aandacht voor sensitisatie (overgevoelig worden voor pijn)  

Sensitisatie is een proces waarbij het lichaam steeds gevoeliger wordt voor pijn. Dit betekent dat zelfs lichte prikkels, zoals een aanraking of een streling met zoiets als een veertje soms al heel pijnlijk aanvoelen. Een belangrijk deel van sensitisatie gebeurt in het brein. Bij mensen met chronische pijn kan het brein zo gevoelig worden dat het signalen van pijn sterker maakt dan normaal. Het is alsof het volume van de pijn hoger wordt gezet. Hierdoor kan iemand pijn voelen, zelfs als er geen echte schade in het lichaam is. Behandelingen voor chronische pijn richten zich daarom vaak op het helpen van het brein om minder overgevoelig te zijn.

Hoe ga je ermee om?  

Het is belangrijk om te onthouden dat je niet alleen bent als je met chronische pijn leeft. Er zijn veel manieren om de pijn te beheersen en te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door medische behandeling, therapie, veranderingen in levensstijl, en steun van familie en vrienden. Het is ook belangrijk om met een in aanhoudende pijn gespecialiseerde arts of behandelaar te praten. Zij kunnen helpen de factoren die meespelen bij jouw pijn in kaart te brengen en een plan maken om de kwaliteit van je leven te verbeteren. Soms leidt dat zelfs tot minder impact van de pijn.  

Het leven met chronische pijn kan uitdagend zijn, maar er is hoop en hulp beschikbaar. Door meer te begrijpen over de mogelijke oorzaken van chronische pijn, kun je beter leren hoe je ermee om kunt gaan. Samenwerken met gezondheidsprofessionals, goed zorgen voor jezelf en steun zoeken bij anderen kan allemaal deel uitmaken van je pad naar verlichting van de pijn en een betere kwaliteit van leven.

Waar kun je meer lezen over oorzaken en factoren rondom chronische pijn?  

• Lees meer over het Bio-Psycho-Sociale-Spirituele model bij chronische pijn
• Lees meer over sensitisatie bij chronische pijn 
• Lees op pijneducatie.nl meer over het ‘pijnpalet’ en bekijk de korte uitlegvideo