Hoe werkt pijn eigenlijk?
Pijn is een sensatie die we allemaal wel eens hebben ervaren. Het fungeert als een belangrijk signaal van ons lichaam om aan te geven dat er iets misgaat en waarschuwt dat we voorzichtig moeten zijn. Maar wat is het eigenlijk dat pijn doet?
Waarschuwingssysteem van het lichaam
Pijn werkt als een soort alarmmechanisme voor ons lichaam. Het is bedoeld om ons te beschermen tegen mogelijke schade en om ons bewust te maken van onregelmatigheden. Dit mechanisme wordt geactiveerd wanneer er gebeurtenissen plaatsvinden die ons lichaam in gevaar kunnen brengen, zoals bijvoorbeeld het per ongeluk snijden van jezelf of het verstuiken van je enkel.
Op de plek van de schade bevinden zich speciale zenuwvezels die buitengewoon gevoelig zijn (‘pijnvezels’). Ze kunnen verschillende prikkels waarnemen, zoals druk, hitte, kou, of chemische stoffen die vrijkomen bij verwondingen. Zodra deze pijnvezels iets detecteren dat potentieel schadelijk is, zenden ze direct een signaal uit
Schakelstation
Dit signaal wordt opgepikt door zenuwvezels, die je kunt vergelijken met kabels die signalen van en naar je hersenen sturen. Deze zenuwvezels sturen het pijnsignaal eerst naar je ruggenmerg. Het ruggenmerg fungeert als een soort schakelstation dat alle belangrijke signalen vanuit je lichaam naar je hersenen stuurt, en vice versa.
Eenmaal in de hersenen wordt het pijnsignaal verwerkt. Verschillende delen van je hersenen spelen een rol in dit proces. Sommige regio’s zorgen ervoor dat je de pijn daadwerkelijk voelt, terwijl andere regio’s helpen bij het lokaliseren van de bron van de pijn, en weer andere regio’s zijn betrokken bij je reactie op de pijn.
Invloed van emoties en ervaringen
De hersenen bepalen ook hoe sterk we de pijn ervaren. Dit hangt af van verschillende factoren, zoals onze emotionele toestand, eerdere pijnervaringen en onze verwachtingen. Bijvoorbeeld, als je bang bent of gestrest, kun je de pijn sterker voelen. Ook kunnen eerdere ervaringen met pijn beïnvloeden hoe je nieuwe pijn interpreteert.
Pijn als persoonlijke ervaring
Het is belangrijk om te weten dat pijn niet alleen een fysieke ervaring is en dat pijn voor iedereen anders is. Wat voor de ene persoon als pijnlijk wordt ervaren, kan voor een andere persoon minder pijnlijk zijn. Dit komt omdat onze hersenen een grote rol spelen in hoe we pijn beleven. Het heeft ook een psychologische component. Dit betekent dat de manier waarop we over pijn denken en hoe we ermee omgaan, ook een grote rol speelt in onze ervaring ervan. Bijvoorbeeld, positief denken en ontspanningstechnieken kunnen helpen om de intensiteit van pijn te verminderen.
Kortom, pijn is een complexe interactie tussen ons lichaam en onze geest, een waarschuwingssysteem dat ons helpt te beschermen, maar ook beïnvloed wordt door onze gedachten, emoties en ervaringen.’ Als de pijn aanhoudt, zelfs nadat de oorspronkelijke schade is genezen, spreken we van chronische pijn.
Het pijnsysteem in de hersenen is overgevoelig en produceert de pijn (net zoals dat gebeurt bij iemand die “angst” heeft zonder dat er een angst opwekkende prikkel is; het brein produceert de angst).
Dit kan optreden door beschadiging van zenuwen in het pijngebied of doordat de hersenen de pijn blijven produceren.
Bescherming
Als we begrijpen hoe pijn werkt, kunnen we beter behandelingen vinden en leren omgaan met pijn. Het is belangrijk om te weten dat pijn niet alleen een teken is dat er iets mis is, maar het vertelt ons ook om voorzichtig te zijn, vooral nadat we al gewond zijn geraakt. Op dat moment moeten we voorzichtig zijn met het deel van ons lichaam dat pijn doet, zodat het beter kan worden. Dus, pijn is niet alleen een waarschuwing, maar het heeft ook een nuttige, beschermende functie.
Op welke websites kun je meer lezen hoe pijn werkt?
- Hoe werkt pijn
- Hoe werkt pijn en waar ontstaat het precies? | Instituut Neuropathische Pijn (neuropathie.nu)
Dit artikel is met aandacht samengesteld door de redactie van pijnstad.nl.
Het artikel is gelezen en goedgekeurd door Dr. B. van Cranenburgh, neurowetenschapper.
Laatste update: