Invloed op resultaat behandeling

Welke factoren zijn mogelijk van invloed op het resultaat van je (pijn)behandeling? 

Pijn kan een grote invloed hebben op je leven. Hoe goed een pijnbehandeling werkt, kan afhangen van verschillende factoren. Dit artikel bespreekt acht belangrijke elementen die het resultaat van je pijnbehandeling kunnen beïnvloeden: de breedte van je beeldvorming, je klik met de behandelaar, verwachtingen, doorzettingsvermogen, de invloed van je partner, zelfzorg en een gezonde levensstijl, toegang tot middelen en ondersteuning, en kennis van je aandoening.

NB – natuurlijk zijn er rondom een behandeling meer factoren die meespelen bij het resultaat ervan. Dit artikel geeft je een eerste indruk. Deel in de Community van Pijnstad andere factoren die naar jouw idee ook meespelen! 

1. Heldere en brede beeldvorming 

Bij behandeling van aanhoudende pijnklachten is het belangrijk om breed naar je pijn te kijken. Soms wordt er (te) smal gekeken, bijvoorbeeld alleen naar het deel van het lichaam dat pijn doet. Een bredere kijk houdt in dat je naar het hele plaatje kijkt: bijvoorbeeld hoe je lichaam werkt, je levensstijl, je mentale gezondheid. Een brede beeldvorming kan helpen om een betere behandeling te vinden die rekening houdt met alle aspecten van je pijn. 

2. Je persoonlijke klik met je behandelaar 

Een goede relatie met je behandelaar is cruciaal. Als je een klik voelt met je behandelaar, voel je je meer op je gemak en ben je waarschijnlijk eerlijker over je pijn en zorgen. Dit helpt de behandelaar om een betere diagnose te stellen en een effectievere behandeling te geven. 

Stel je voor dat je je behandelaar niet vertrouwt of je ongemakkelijk voelt tijdens afspraken. Dit kan ervoor zorgen dat je belangrijke details niet deelt, wat de behandeling kan bemoeilijken. Een behandelaar met wie je een goede relatie hebt, kan je beter ondersteunen en motiveren. 

Heb je écht geen klik met je behandelaar, geef dit dan altijd eerlijk aan. Dan kan er worden gezocht naar een oplossing. 

3. Verwachtingen: placebo en nocebo 

Wat je verwacht van een behandeling kan ook een groot verschil maken. Als je gelooft dat een behandeling zal helpen (placebo-effect), is de kans groter dat je verbetering merkt. Omgekeerd, als je denkt dat een behandeling niet zal werken of je zorgen maakt over bijwerkingen (nocebo-effect), kan dit de resultaten negatief beïnvloeden. 

Bijvoorbeeld, als je denkt dat nieuwe medicatie je pijn zal verlichten, kun je daadwerkelijk minder pijn voelen, zelfs als de werkelijke werking van het medicijn beperkt is. Positieve verwachtingen kunnen dus bijdragen aan een beter resultaat. En dat werkt ook zo bij andere behandelvormen naast ‘medicatie’! 

4. Hoe lang hou je vol met je behandeling? 

Doorzettingsvermogen is belangrijk bij pijnbehandeling. Niet ten koste van alles, maar veel behandelingen hebben tijd nodig om effectief te zijn. Als je te snel stopt omdat je niet direct resultaat ziet, mis je misschien de voordelen op de lange termijn. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben (vraag er vooraf naar bij je behandelaar) en vol te houden, zelfs als het moeilijk is. 

Denk aan fysiotherapie voor chronische rugpijn. De eerste paar sessies kunnen pijnlijk zijn en weinig verbetering tonen. Als je echter volhoudt, kunnen de oefeningen na verloop van tijd je rug versterken en de pijn verminderen. Stoppen na een paar keer kan betekenen dat je de kans op verbetering mist. 

Natuurlijk is het altijd goed om kritisch te blijven en verwachtingen te blijven bespreken met je behandelaar. Als je merkt dat je motivatie wegzakt, of als je over langere tijd écht geen verschil merkt, is ‘koste wat koste volhouden’ (soms ook nog tegen hoge kosten die je niet krijgt vergoed) niet meer helpend. 

5. Invloed en mening van je partner of naasten 

De steun en mening van je partner of andere naasten kunnen ook van invloed zijn op je behandeling. Als je partner je aanmoedigt en positief is over de behandeling, kan dit je motiveren om door te gaan. Andersom, als je partner sceptisch is of niet gelooft dat de behandeling zal werken, kan dit je eigen vertrouwen teniet doen en de werking van de behandeling verminderen. 

Bijvoorbeeld, als je partner je aanmoedigt om naar je fysiotherapiesessies te gaan en je helpt met de oefeningen thuis, voel je je gesteund en ben je eerder geneigd om door te gaan. Als je partner echter steeds twijfels uit over de behandeling, kun je zelf ook gaan twijfelen en misschien eerder stoppen. 

Andersom kan het ook werken: als jij niet meer gelooft in het feit dat extra behandelingen nog nut hebben, maar je partner daar heel anders over denkt en je blijft pushen te gaan. Bespreek dit en wees eerlijk over je twijfels.   

6. Zelfzorg en levensstijl 

Je algemene gezondheid en levensstijl kunnen een grote invloed hebben op de werking van een pijnbehandeling. Een gezonde levensstijl met voldoende beweging, een dieet dat in balans is en voldoende slaap kan jouw herstelproces ondersteunen. Zelfzorg is bijvoorbeeld ook het omgaan met stress en ontspanningstechnieken. Hoge stressniveaus kunnen pijn verergeren, terwijl ontspanningstechnieken zoals meditatie of yoga pijn kunnen verminderen. 

Bijvoorbeeld, iemand die lijdt aan chronische rugpijn kan baat hebben bij regelmatige lichaamsbeweging en een dieet dat ontstekingen vermindert. Dit kan de werking van je (medische) behandeling versterken. 

7. Toegang tot middelen en ondersteuning 

De beschikbaarheid van middelen zoals financiële ondersteuning, tijd, en toegang tot gezondheidszorg kunnen ook van invloed zijn. Als je beperkt geld beschikbaar hebt voor ‘zorg’, kun je misschien niet de beste of meest volledige behandelingen krijgen. Daarnaast kan het hebben van een ondersteunend netwerk van vrienden en familie helpen om gemotiveerd te blijven en toegang te krijgen tot de nodige zorg. 

Bijvoorbeeld, iemand met een drukke baan en beperkte vrije tijd kan moeite hebben om regelmatig therapie bij te wonen en oefeningen te doen, wat de voortgang van de behandeling kan belemmeren. 

8. Kennis en begrip van pijn 

Hoe goed je je eigen pijn begrijpt, kan ook de uitkomst van de behandeling beïnvloeden. Als je goed geïnformeerd bent over je pijn, waarom pijn kan aanhouden en de mogelijke behandelingen, kun je beter beslissingen nemen en actief deelnemen aan je behandelplan. Dit kan het vertrouwen in de behandeling vergroten en je helpen om beter samen te werken met je zorgverlener. 

Bijvoorbeeld, als je goed begrijpt hoe een bepaalde oefening je kan helpen, ben je eerder geneigd om deze oefeningen regelmatig en goed uit te voeren, wat de werking van de behandeling kan verbeteren. 

Conclusie 

Het resultaat van een pijnbehandeling hangt af van verschillende factoren. Het is belangrijk om breed naar je pijn te kijken, een goede relatie met je behandelaar te hebben, positieve verwachtingen te koesteren, vol te houden met de behandeling en steun van je partner te krijgen. Ook zelfzorg en levensstijl, toegang tot (financiële) middelen en ondersteuning, en kennis en begrip van je pijn spelen mee. Pijnbehandeling is vaak een proces van vallen en opstaan, maar met de juiste aanpak, samenwerking en steun kun je soms zeker een verbetering in je pijnervaring bereiken. 

Meer lezen:

• factoren die mee kunnen spelen bij chronische pijn